Kers op de taart: 'zijn' restauratie viel in de prijzen. En Hans? Die is dankbaar. De restauratie startte in de winter van 2022. Toen was de Doeverensche Sluis slechts een groot gat in de Zeedijk, iets ten westen van Heusden. Alleen de twee sluismuren stonden nog overeind. Door de regen was het hele terrein veranderd in één grote modderpoel.

Die begintijd ging helemaal voorbij aan Hans van Egteren, toen nogmeewerkend voorman van aannemingsbedrijf Van der Ven uit Brakel. ,,Eerst kreeg mijn vrouw corona", zegt hij. ,,Zó heb ik haar afgeleverd in het ziekenhuis", doet hij voor. In zijn armen draagt hij een denkbeeldig lichaam,dat niet zo heel veel meer weegt en hij maakt een gebaar van overdracht. ,,Hierheb je d'r."

Zij redde het gelukkig, maar vervolgens kreeg Covid ook hem te pakken. Het ziekenhuis haalde hij net niet, maar de longschade was ernstig, nog steeds is hij niet de oude. Hij spant zijn biceps vanonder zijn Van der Ven-poloshirt. Nog steeds indrukwekkend, maar van zijn spierballen is volgens Hans niks meer over. ,,In het begin kon ik nét de 150 meter naar de sluis lopen. Dan ging ik op de brugleuning hangen om naar de jongens te kijken."

Voor het eerst in twee jaar terug

Daarmee is meteen de sprong gemaakt naar maart 2022, als Hans uitvoerder wordt voor de Doeverensche Sluis. ,,Eerst maar een paar uurtjes. Later meer. Ik ben zo blij dat mijn werkgever me dit heeft gegund. Dit is eigenlijk mijn re-integratietraject geweest."

Vandaag is hij voor het eerst in bijna twee jaar weer bij de sluis terug. Want uit die bagger van toen is iets heel moois herrezen, zo bleek onlangs. Want van álle restauraties, aan álle historische sluizen in Nederland, was die hier in Doeveren het best uitgevoerd, vonden ze bij de stichting Historische Sluizen en Stuwen Nederland.

Als aanbesteder en betalende klant kreeg de gemeente Heusden uiteraard de lof en de eerste prijs toebedeeld. Maar in Heusden en bij Van der Ven wisten ze allang dat Hans Mister Doeverensche Sluis is. ,,Ik mocht 'm openen samen met mevrouw de burgemeester."

Hij leunt op dezelfde brugleuning als toen, bijna dezelfde dan. ,,Deze leuning is 120 jaar oud. Die heb ik als een hoopje oud ijzer weggebracht. Hij is schoongemaakt, sommige stukken waren helemaal weg. Daarna op m'n gemakkie weer in elkaar gezet." Hij wijst op het lood waarmee de leuning vastzit in het brugdek. ,,De mallen daarvoor heb ik samen met de steenhouwer bedacht. Ze zijn gemaakt in onze werkplaats. Dat lood hebben we zelf gegoten.Met een lepel."

Zo heeft hij nog tien verhalen, alles aan deze sluis ademt vakmanschap. Van toen en van nu. ,,Weet je, aan de vloer van de sluis hebben we niks hoevendoen. Eikenhout! Zolang dat onder water blijft, gebeurt er niks mee. Honderden jaren oud!" Wat er óp die sluisvloer lag was een ander verhaal. Flink wat stenen warendoor de jaren heen naar beneden gevallen. Die zijn allemaal weer tussen de drek uit gevist en waar mogelijk opnieuw gebruikt. ,,We hebben ze met de hand schoongemaakt, gesorteerd en zo veel mogelijk op de oude plek weer teruggezet. Het mooiste stuk metselwerk zit onder de brug."

Zijn jongens werden er gek van

Hier en daar klopt hij wat op het metselwerk, alles kan nog steeds zijn goedkeuring wegdragen. Dat kloppen, zijn jongens werden er soms gek van.,,Zo'n sluismuur die voeg je niet, je duwt de steen vol in de specie, die komteruit puilen en dan veeg je het overschot weg." De truc is dan dat er geen holtes in de voegen achterblijven. Sluizen zijn nat en vocht hoopt zich op in die holtes en als het dan gaat vriezen, knappen de stenen los. ,,Dan liep ik op die muur te tikken, als het dan hol klonk zei ik 'haal ze er maar weer uit'."

Weer terug op de brug staat hij opnieuw te genieten. ,,Ik heb het hier nog niet begroeid gezien. Moet je zien. Hier mogen werken is een privilege. Bijna tweehonderd jaar later zie je werk van vakmensen net als jijzelf." Hij wijst op een ijzeren stang, die op haken in de muur rust. ,,Dat is de originele stang waarmee ze de sluisdeuren bedienden. Die is door een boer hier in de buurt jarenlang gebruikt om de gierkelder open dicht te doen."

Hoewel eigenlijk de hele prijswinnende sluis een Hans van Egteren-sausje heeft, is hij zelf het meest trots op een steen in de noordwestelijke sluismuur.Met zijn vlakke hand geeft hij er liefdevolle pets op. Belgisch hardsteen. ,,Deze steen was verdwenen. Daar heb ik zelf een 3D-model van gemaakt met een liniaal en een gradenboog. Die hebben we door een steenhouwer in België laten maken. Dit zie ik zelf als mijn handtekening."

Hij had het allemaal nooit kunnen doen zonder de gemeente Heusden, die inclusief ruim 400.000 euro subsidie ietsje meer dan een miljoen in het rijksmonument stak. ,,Petje af voor de gemeente. De sluis was door bomen helemaal uit zijn fatsoen gedrukt. Als ze 'm goed onderhouden kan ie met gemak tweehonderd jaar mee."

Bron: Gert-Jan Buijs - Brabants Dagblad

Foto: Paul van Baardwijk